Maak goede lokale journalistiek niet afhankelijk van het toeval

23 maart 2022

Inbreng bij het Statenvoorstel versterking lokale journalistiek

De afgelopen weken heb ik met rode oortjes naar de podcast ‘Vogelvrij’ geluisterd, een samenwerkingsproject van RTV Utrecht en Stichtse Vecht. Twee journalisten probeerden de waarheid achter de mysterieuze verdwijning van de Maarssense oud- wethouder Sjoerd Swane boven tafel te krijgen, die ook nog een poosje in onze Staten heeft gezeten. Of ze daarin slagen zal ik hier niet verklappen, maar wel dat het een hoogst dubieuze bestuurscultuur blootlegt, die tot de dag van vandaag haar sporen nalaat in wat tegenwoordig de gemeente Stichtse Vecht heet.

Dit soort onderzoeksjournalistiek is naar onze mening van groot belang om de lokale politiek te controleren. Toch is zo’n productie een hoge uitzondering, en kon deze alleen van de grond komen dankzij het grote enthousiasme van de betrokken journalisten en de middelen van RTV Utrecht. Daarmee is onafhankelijke kwaliteitsjournalistiek een kwestie van toeval, en niet van structureel beleid.

De PvdA-onderschrijft dan ook van harte de moeite die het college zich getroost heeft om hier een impuls aan te geven. En dat ze dit ook niet top down heeft gedaan, maar in een werkconferentie heeft opgehaald waar behoefte aan is om daar ook op in te spelen. Er mag wat ons betreft nog wel een schepje bovenop, vandaar onze steun aan het amendement van D66 en anderen.

Wij vinden een fonds een charmante oplossing om de onafhankelijkheid te bewaken. Dit fonds dient politiek neutraal te zijn. In die zin snappen wij het amendement van JA21 om actieve politici uit te sluiten van deelname. Maar wat ons betreft gaat dit voorbij aan het feit dat ons medialandschap niet vrij is van een politiek profiel, dat los staat van het lidmaatschap van een politieke partij maar een erfenis is van de verzuiling van weleer. Als het stichtingsbestuur louter uit coryfeeën van De Volkskrant, de Groene Amsterdammer, de VPRO, en De Correspondent zou bestaan hebben we volgens mij een heel groot probleem. Hetzelfde zou gezegd kunnen worden van mensen die van De Telegraaf, of de nieuwe parel in ons omroepbestel ‘Ongehoord Nederland’ komen. Stuk voor stuk vast kundige bestuurders, maar zoals bij veel zaken in het leven, teveel van het zelfde kan niet de bedoeling zijn. Politieke neutraliteit is een illusie (net als vriendschap, zou Henk Westbroek zingen), en heeft volgens ons geen zin om dat in een amendement dicht te willen timmeren. Beter is het, volgens ons, om te streven naar een evenwichtige samenstelling van het bestuur.