Onderzoek toont aan: PvdA-plannen gratis OV Utrecht haalbaar

UTRECHT, 15 maart 2019 – Gratis openbaar vervoer voor mensen met een krappe beurs kan een nuttige bijdrage leveren aan het terugdringen van eenzaamheid en ‘vervoersarmoede’. Toegepast op de juiste doelgroep is het ook goed betaalbaar. Dit blijkt uit onafhankelijk onderzoek dat de PvdA-Statenfractie heeft laten uitvoeren door mobiliteitsbureau Mobycon. Mobycon heeft verschillende bestaande concepten van gratis OV naast elkaar gezet en uitgerekend wat dit zou kosten voor de provincie Utrecht.

Afhankelijk van de gekozen doelgroep lopen de geschatte kosten uiteen van €1 miljoen tot zo’n €12 miljoen euro. De Provincie geeft jaarlijks zo’n 150 miljoen uit aan Openbaar Vervoer. Dat is dus goed in te passen.

Vervoersarmoede
Uit voorbeelden in onder andere Nijmegen, Dordrecht, Eindhoven en Schiedam blijkt dat gratis openbaar vervoer kan helpen om te voorkomen dat mensen in een isolement raken. Dit kan namelijk een gevolg zijn van vervoersarmoede: als je niet gemakkelijk buitenshuis komt omdat een buskaartje te duur is, zijn ook de mogelijkheden tot werk, school en sociale activiteiten beperkt en ligt sociale uitsluiting op de loer. De PvdA-Statenfractie wil dit probleem aanpakken door voor een beperkte groep de bus en tram gratis te maken in de daluren: dan rijden veel bussen met weinig passagiers en hoeft de vervoerder dus geen extra personeel of materieel in te zetten.

Kosten te overzien
De onderzoekers hebben uitgerekend dat als in de provincie Utrecht iedereen met een inkomen van maximaal 125% van het Wettelijk Sociaal Minimum (een gangbare maatstaf voor mensen met een krappe beurs), gratis zou mogen reizen, dit ongeveer €12 miljoen zou kosten. Zij adviseren echter te beginnen met een proef onder ouderen in deze doelgroep- bij hen is het risico op eenzaamheid het grootst. Dit zou ongeveer €1 miljoen kosten. Statenlid Julie d’Hondt is blij met de resultaten van het onderzoek: ‘Wij hebben onlangs aan het college gevraagd of zij het voor ons uit wilden rekenen. Gedeputeerde Dennis Straat had het toen over 15 tot 20 miljoen euro. Dit onderzoek laat zien dat het ook voor een fractie van dat bedrag kan, zeker als we alleen beginnen met een proef voor ouderen. Gezien de totale kosten voor het OV (inclusief de miljoenen extra voor het bestuurlijke gestuntel bij de Uithoflijn), is 1 miljoen zeker een bedrag dat wij ervoor over zouden hebben om Utrecht socialer te maken.’

Verkiezingen
De plannen voor gratis OV zijn onderdeel van de PvdA-campagne voor de Provinciale Statenverkiezingen op 20 maart. De PvdA wil dat iedereen prettig in de provincie kan leven en dat dit niet alleen is weggelegd voor mensen met een hoge opleiding en een goedgevulde portemonnee. Julie d’Hondt, nummer 2 op de kandidatenlijst: ‘Veel partijen hebben het over betaalbaar OV, maar wij voegen ook echt de daad bij het woord.’ Behalve de prijs van het buskaartje, zijn er ook andere belemmeringen die de PvdA aan wil pakken om mensen makkelijker gebruik te laten maken van het OV, zoals het toegankelijker maken van bussen voor mensen met een beperking en een frequente, fijnmazige dienstregeling door de gehele provincie. Eerder pleitte de PvdA dan ook al voor meer grip op de aanbesteding door middel van een eigen OV-bureau en niet alles over te laten aan een commerciële vervoerder. Zeker zijn van goed openbaar vervoer is één van de centrale PvdA-punten in de campagne.

Bekijk hier een filmpje!