Jan Reerink is op maandag 13 januari 2020 na een hartaanval overleden. Hij is in het harnas gestorven. Hij was immers nog altijd actief in allerlei besturen. Wij hebben Jan leren kennen als een echte rooie PvdA-politicus. Gedreven, volhardend en ook lastig.
Tussen 2003 en 2007 was hij lid van de PvdA-fractie in de Utrechtse Staten. Zijn portefeuille was ondermeer ruimtelijke ordening.
Hij stond pal voor een afgewogen ruimtelijk ordeningsbeleid in de provincie Utrecht. Een beleid waarin de ruimtelijke dimensies van vele beleidsterreinen als woningbouw, bedrijfshuisvesting, waterinfrastructuur, wegen, landbouw, natuur en monumenten onderling goed afgewogen tot een samenhangend geheel moesten worden gebracht. Staan voor betaalbare woningbouw als een echt PvdA-item door de jaren heen, zeker, maar niet ten koste van alles. Dus niet overal maar bouwen als zich een gelegenheid voordeed, maar uitgaan van ruimtelijk ordeningsbeleid.
In 2008 waren er voor het eerst waterschapsverkiezingen volgens het partijstelsel en niet meer volgens het oude personenstelsel. Grappen in de trant van “PvdA voor linksdraaiend water in de polder”en “linksbaggeren is niet voor rechtshandigen” waren niet van de lucht. Maar Jan wist voor de verkiezingen van het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden een echte PvdA-agenda op te tuigen met thema’s als kwijtscheldingsbeleid, social return, duurzaamheid en het belang van de stad. Hij zette de PvdA overtuigend neer als een partij met visie op het waterschap. Onder zijn leiding wist de PvdA drie van de 23 verkiesbare zetels te veroveren. Voorwaar een succes!
Met zijn ruimtelijke ordeningskennis en al eerder opgedane bestuurlijke ervaring bracht hij veel bagage met zich mee om te kunnen toetreden tot het bestuur van het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden in 2008.
Hij werd meteen tot hoogheemraad gekozen met een omvangrijke portefeuille waaronder zuiveringsbeheer, waterkwaliteit, beleid stedelijk gebied, vitaal platteland, watergebiedsplannen, cultuurhistorie, archief en educatie, nationaal bestuursakkoord water etc.
Hij hield daarbij nauwlettend het sociaal beleid van het waterschap in de gaten. Zijn passie voor cultuurhistorie kon hij omzetten in het behoud van monumentale waterstaatswerken als het stoomgemaal te Kamerik, de sluis en brug bij Hekendorp, de Haanwijksluis bij Harmelen en het Dijkhuis bij Jaarsveld. Het behoud van het veenweidegebied was voor hem een belangrijk speerpunt en daarom zou het peilbeheer omgegooid moeten worden. Onder zijn bewind verlegde het waterschap de koers: rioolzuiveringen moesten duurzamer en energiezuiniger worden.
Hij bouwde vanaf zijn aantreden gestaag aan een landelijke partijorganisatie rond de waterschappen in de vorm van het alom door PvdA-waterschappers gewaardeerde Waterschapsnetwerk.
Hij kreeg het dan ook voor elkaar dat in het landelijk verkiezingsprogramma van de PvdA onwelgevalligheden over waterschappen er uit werden gehaald. Binnen PvdA staat sindsdien het waterschap niet meer ter discussie.
Jan bleef hoogheemraad tot 27 februari 2013. Hij trad toen terug met de woorden: “Om goed als bestuursleden te kunnen functioneren, heb je elkaars vertrouwen nodig. Tot mijn spijt heb ik dat vertrouwen niet meer van iedereen in het bestuur”.
Hij pakte manmoedig door en bleef met groot plezier en inzet lid van het Algemeen Bestuur.
In 2015 waren er nieuwe verkiezingen voor het waterschap. Terwijl landelijk en provinciaal de PvdA in een vrije val terecht was gekomen, wist de PvdA haar drie zetels in het waterschap te behouden. Met die positie wist Jan in de collegeonderhandelingen te bewerkstelligen, dat de PvdA weer een hoogheemraad kon leveren. Zelf werd Jan vol trots fractievoorzitter.
De PvdA kreeg in het college weer de verantwoordelijkheid voor onder andere de rioolzuiveringsinstallaties en het al eerder door Jan ingezette nieuwe rioolzuiveringsbeleid met het motto “bagger is geen afval, maar levert grondstoffen en energie” bleef de basis.
In de vier jaar dat Jan lid was van het algemeen bestuur 2015 – 2019 heeft hij voortdurend gewaakt voor de kwaliteit van de besluitvorming van het waterschap. Op zijn initiatief kwam er een rekenkamercommissie en een auditcommissie. Andere partijen waardeerden zeer zijn staatsrechtelijke inbreng als het ging om de positie van het algemeen bestuur maar ook als het ging om de positie van het waterschap naar andere overheden. Hij wist altijd weer de puntjes op de “i” te zetten.
Hij waakte over de inbreng van de PvdA. Het spreekwoordelijke ”het is altijd koekoek één gezang” in waterschapsland was met zijn inbreng in HDSR verdwenen. Altijd zag hij weer kans, ook al was het maar klein muizengaatje, om het PvdA-stempel te drukken.
De zeer ambitieuze duurzaamheidsagenda van het DB kon rekenen op een kritische beschouwing: wanneer gaat nu wat gebeuren en is daar capaciteit voor? Niet om dat beleid af te breken, maar juist om het scherper te krijgen. Mooie woorden waren hem niet genoeg. Niet iedere hoogheemraad was dan gelukkig met de inbreng van Jan.
In de laatste vergadering van het AB van 2015-2019 glorieerde hij toen het algemeen bestuur zijn motie om het oude waterstaatswerk de Heul aan de Lekdijk bij Lopik te behouden unaniem aannam.
Juist omdat het waterschap zover van de burger afstaat, achtte hij het van groot belang de burger te informeren wat de PvdA-fractie deed. Op zijn initiatief kwam daarom in 2017 het eenmalige PvdA-magazine Watervriend uit dat grootschalig werd verspreid in het werkgebied van het waterschap.
In 2018 liet hij drie filmpjes maken over de drie fractieleden. Deze filmpjes hebben hun weg gevonden op Youtube: https://youtu.be/o5yt_02-tK8
De waterschapsverkiezingen van 2019 brachten niet wat hij had gehoopt. Bij de vaststelling van de lijst wachtte hem al een grote teleurstelling met een vijfde plaats op de lijst.
Geheel in lijn met de landelijke neerwaartse beweging van de PvdA zakte de fractie van drie naar twee zetels terug. Jan kwam niet meer terug in het waterschapsbestuur.
Jan was Jan niet als hij zich niet weer bij elkaar raapte en weer een nieuwe wending in zijn leven wist te bewerkstelligen: hij stortte zich helemaal op de historie van waterschappen.
In 2019 trad hij toe tot twee besturen: als voorzitter van Vereniging voor Waterstaatsgeschiedenis en als lid van de Nederlandse Gemalenstichting.
Met het overlijden van Jan Reerink is ons een spraakmakende en aanwezige PvdA-politicus met een duidelijke, heldere visie ontvallen.
Met zijn enorme inzet heeft hij PvdA-mijlpalen weten te slaan in provincie en waterschap. Hulde.
Frans van Bork, lid AB HDSR 2015-2019
Constantijn Jansen op de Haar, Hoogheemraad HDSR 2015 – heden