Allereerst een woord van dank aan de verkenners. Hun manier van werken hebben wij als plezierig en deskundig ervaren. Inmiddels is het 11 weken geleden dat de stembussen voor de Provinciale Statenverkiezingen sloten en voor de Partij van de Arbeid is dat de reden geweest om in het eerste gesprek bij de verkenners aan te geven dat wij hun advies voor een te vormen coalitie zouden volgen. Het moet namelijk een keer klaar zijn met het om elkaar heen draaien op het schoolplein. We moeten aan de slag.
Daarna is er een serie aan gesprekken geweest waarin de verkenners hebben gezocht naar een eenheidscoalitie (veel inhoudelijke overeenkomsten) of een afspiegelingscoalitie (trends in de verkiezingsuitslag volgen). De voorkeur van de Partij van de Arbeid ging uit naar een eenheidscoalitie omdat wij denken dat de opgaven die de provincie heeft echt vragen om hele grote stappen te zetten.
De eerste constatering als we kijken naar het advies van de verkenners is dat wij met groot leedwezen zien dat de ChristenUnie geen onderdeel uitmaakt van het advies. Wat ons betreft heeft de ChristenUnie dat niet verdiend op basis van de samenwerking en de bijdrage in de afgelopen vier jaar. Toch moeten wij constateren dat het in de opbouw van deze verkenning niet mogelijk was de ChristenUnie als zesde partij mee te laten doen en dat doet pijn.
De tweede constatering is dat er zowel geen eenheidscoalitie als geen afspiegelingscoalitie uit dit advies komt. Daar zie ik dan maar een halfvol glas in omdat ik ooit heb geleerd dat een goed compromis een compromis is waar niemand echt tevreden over is. Laat dat dan het gezamenlijke startpunt zijn waarmee we met ons vijven de volgende fase in kunnen gaan.
We hechten daarbij aan het gesprek met de Staten maar we willen daarbij wel aan een houding waarin we uit de polarisatie komen die we ook tijdens de verkiezingen rondom thema’s in het landelijk gebied, rondom de energietransitie en rondom andere grote thema’s hebben gezien. Want ik ben ervan overtuigd dat geen van de partijen binnen deze Staten het doel heeft om bepaalde groepen mensen buiten te sluiten, de armoede in te jagen of hun bedrijfsvoering af te nemen.
Dus met het oog voor de menselijke maat maar ook voor het perspectief voor ieder die ook op de een of andere manier getroffen dreigt te worden door de oplossingen die we als provincie moeten bedenken om de grote crises aan te pakken. Dat is in ieder geval de inzet voor de Partij van de Arbeid. Dat we met elkaar hier in deze zaal de schouders eronder zetten om het voor iedereen in de provincie een beetje mooier en beter te maken.