Waarom een grote provincie?
Het kabinet wil de provinciebesturen van Flevoland, Noord-Holland, Utrecht samenvoegen. De projectnaam van deze samenvoeging is Noordvleugelprovincie.
Voor het samenvoegen van de provincies is een herindelingsontwerp opgesteld, waarop u uw zienswijze kunt geven. Dit kan van 17 juni tot en met 16 oktober 2013.
Citaten uit rapporten en geschriften vóór de Noordvleugelprovincie.
Dit is een subjectieve selectie, reageer als je het er niet mee eens bent.
Rapport Geelhoed (2002)
“De situatie in de Randstad laat weinig keus meer. De regio is een opeenstapeling van stadsgewesten en grote steden, die elk hun eigen belangen volgen, maar wel steeds meer van elkaar afhankelijk worden. De Randstadprovincies staan te zeer in de slagschaduw van de grote steden om in dit gefragmenteerde veld de noodzakelijk coördinatie en slagkracht teweeg te brengen. En de belangen zijn groot: de Randstad is het enige stedelijke gebied in Nederland van Europese allure. Vitale infrastructurele projecten willen echter niet van de grond komen, het blijven plannen op zoek naar uitvoering. Een bestuurlijk probleemgeval op zichzelf is de provincie Utrecht, waar provinciaal bestuur, stadsgewest en centrumstad elkaar in de weg zitten. Provinciale schaalvergroting is in de Randstad daarom op korte termijn gewenst. Voor een herindeling zijn diverse varianten denkbaar. De meest robuuste optie is het samenvoegen van de vier betrokken provincies: de beide Hollanden, Utrecht en Flevoland. Nadeel van deze oplossing is dat zo een provincie ontstaat die qua inwonertal wel erg uitsteekt boven de andere. Een variant is dat men de landelijke gebieden van deze provincies er buiten laat en de Randstadprovincie beperkt tot de stedelijke ring. Een alternatief is dat aansluiting wordt gezocht bij het Vleugeldenken. Dit zou kunnen resulteren in een Noordvleugelprovincie, bestaande uit Noord- Holland, Utrecht en Flevoland, wat op zichzelf een stevige regio oplevert.”
Manifest Holland Acht (4 CdK’s, 4 burgemeesters, 2005)
“Een belangrijke oorzaak van de achteruitgang is het ontbreken van een slagvaardige bestuursstructuur. Dit komt mede door de onoverzichtelijke bestuurlijke lappendeken in de Randstad: vier provincies, vier grootstedelijke regio’s, vier grote steden, zo’n honderdveertig andere steden en plattelandsgemeenten, en een dozijn rijksdepartementen. Geen van de overheden is in staat om zelf voor de Randstad belangrijke besluiten te nemen. Bestuursorganen werken vaak langs elkaar heen en plannen moeten langs veel verschillende lagen voordat er uiteindelijk een beslissing wordt genomen, als dat al gebeurt. Bepaalde onderwerpen worden soms wel in tien of meer verschillende gremia besproken, waarbij dan vele tientallen bestuurders zijn betrokken. Over slagvaardigheid gesproken!”
Commissie Versterking Randstad (cie Kok, 2007)
“Oorzaken voor het niet tot stand komen van de benodigde strategische agenda en realisatie van beleid vallen naar het oordeel van de Commissie voor een groot deel samen met de in de Randstad aanwezige bestuurlijke complexiteit. En de hieruit voortvloeiende bestuurlijke drukte. Bestuurlijke complexiteit gaat over het aantal bestuurslagen en bestuurders die allemaal wat (anders) willen en over de versnippering van taken, bevoegdheden en middelen. De bestuurlijke drukte die hiervan het gevolg is, gaat over de omvangrijke maar veelal ineffectieve samenwerkingsvormen en oneindige overleggen en afstemmingsprocedures tussen de besturen. De Commissie constateert dat de bestuurlijke complexiteit en drukte tot vertraging en soms zelfs voortijdige beëindiging van besluitvorming en uitvoering leiden.”
Raad voor het Openbaar Bestuur (november 2011)
“Nergens is de noodzaak tot bestuurlijke schaalvergroting zo groot als in de Randstad. Terecht benoemt het kabinet de bestuurlijke herinrichting van de Randstad tot een speerpunt van zijn bestuurlijke inzet. Talloze onderzoeken en adviezen hebben het belang daarvan onderstreept. Recente demografische analyses van het CBS wijzen uit dat de economische en maatschappelijke betekenis van de Randstad in de komende decennia alleen maar verder toeneemt. Nieuw onderzoek naar nut en noodzaak van opschaling acht de Raad daarom niet wenselijk en leidt alleen maar tot vertraging van het proces. De Raad is van mening dat noch een bottom-up benadering noch een top-down benadering in de Randstad kans van slagen heeft. Maar teneinde de slaagkans te vergroten stelt de Raad voor om een procesaanpak op te starten conform de hierboven genoemde stappen en met een strakke, maar niet autoritaire regie.”
Nota provincie Utrecht: “Je gaat erover of niet” (2010)
Ook de provincie Utrecht heeft ambities geformuleerd voor een beter bestuur. Wij willen actief de bestuurlijke drukte verminderen, een effectiever en slagvaardiger bestuur realiseren met een democratisch gekozen bestuur voor minder geld.
In een Noordvleugelprovincie worden de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht samengevoegd. Deze optie wordt gekenmerkt door een sterke interne samenhang gebaseerd op de ruimtelijk-economische en mobiliteitsvraagstukken, inclusief cultuurhistorische, recreatieve en landschappelijke verbanden.
Een samengaan van Noord-Holland, Flevoland en Utrecht lijkt de beste oplossing te bieden voor de verschillende ruimtelijke vraagstukken (zoals wonen, werken, recreatie, cultuur, natuur en landschap).
Met een samengaan van de drie provincies kunnen we een vergroting van de slagkracht van het openbaar bestuur in de Randstad realiseren, een verbetering van de concurrentie van de Randstad als geheel en komen we tot een betere invulling van de kerntaken van de provincie. De drie provincies en met name de drie grote steden die in die provincies liggen zullen daarvan profiteren, maar ook de Randstad als zodanig.